SEKILAS TENTANG NAGARI / KMHA : “LUMINDAI” KECAMATAN BERANGIN KOTA SAWAHLUNTO - Go Parlement | Portal Berita

Breaking

SEKILAS TENTANG NAGARI / KMHA : “LUMINDAI” KECAMATAN BERANGIN KOTA SAWAHLUNTO

Minggu, Januari 01, 2023

 


Oleh :H. Epi Radisman Dt. Paduko Alam, SH

Wakil Ketua Umum  LKAAM Prov. Sumbar 




Sawahlunto (SUMBAR).GP-  Turun Naiak ka bukik mambuik,  Kayu gadang banyak babuah. Kida kanan badahan mati, Bacampua jokayu kamaik. Gagok ganta ambo manyabuik,  Dek tuanku banyak nan batuah. Ninik mamak banyak nan sati, Alim ulama nan kiramaik. 


Sungai banamo batang Lunto

Aie nyo janiah tempek mandi

Bamuaro ka batang Ombilin

Dari siko sajo ambo sapo

Tajalang indak tasalami

Jo sambah sajo ambo tibokan


Assalamu alaikum warahmatullahi wabarokatuh.


Jo salam sambah dianjuang,

Samo bamohon kapado Allah,

Salawat jo salam kapado Nabi,

Sambah lalu salam kumbali,

Kapado sagalo nan adok adang,

Indak diatok dibilang gala,

Kapaatok pambilang juo,

Nan gadang kok kurang sambah,

Nan tinggi kok kurang anjuang,

Sambah jo salam pamanuhi.


Dek duduk  manganduang niat,

Kok tagak manganduang cinto,

Siang malam rintang manyabuik,

Patang pagi tak kunjuang lupo.



Suri tagantuang nak bauleh,

Buncai tarantang nak nyo sudah,

Nagari Lah Lamo dalam Randaman

Nan tasabuik Magari LUMINDAI,

Jikok dicaliak dipandangi

Pandang dakek ditukiakkan

Pandang jauh  dilayangkan


Bukan Nagari Lumindai  nan  bak kini

Ulu Sungai Maindai   dahulunyo

Dek batang Sipingai

Jo batang Mindai

Sarato jo batang Lunto


Ditiliak Nagari Lumindai Nangko

Dalam Wilayah ”Datuak Nan Salapan”,

Duo puluah Salapan JINIH

Hukum Sako tapacik dek Datauk Rajo Nan Gadang, Ba Duo jo Datuak Panghulu sati


Lumindai barajo surang,

Biang cabiak gantiang putuh

Hukum indak dapek dibandiang lai

Dirandam salapuak tali, 

Di Panggang saanguih baro

Babalai sitinjau lauik

Balabuah kudo ditangahnyo


Nak siang bak hari

Nan tarang bak bulan

Elok dibilang ciek-ciek

Nak sanang dalam kiro-kiro

Adopun Suku Nan Anam dalam nagari Lumindai; 


Partamo Suku Caniago, 

Penghulunyo Datuak Rajo Nan Gadang 

Datuak Rajo Malano Penghulu Andiko-nyo

Montinyo Pokiah Batuah

Malinnya Gindo Malin

Dubalangnyo Rajo Lelo


Kaduo Suku Dalimo.

Penghulunyo Datuak Panghulu Sati

Datuak Panghulu Dirajo Panghulu Andiko-nyo,  Montinyo Pokiah Majo Kayo,  Malinnya Pandito Kayo dan  Dubalangnyo Marantai 


Katigo Suku Piliang

Penghulu Pucuaknyo Datuak Rajo Bandaro

Montinyo Kotik Bandaro

Malinnya Malin Gindo dan 

Dubalangnyo Paduko Bandaro


Kaampek Suku Supadang Ampek Dapur, 

Penghulunyo Datuak Sutan Majo Lelo

Montinyo Marajo,  Malinnya Malin Panduko dan Dubalangnyo Jintan 


Kalimo Suku Supadang Tigo Rumah, 

Penghulunyo Datuak Panghulu Sutan 

Montinyo Sutan Sinaro,  Malinnya Malin Sutan dan  Dubalangnyo Dubalang Sutan 


Kaanam Suku Supadang Rumah Baru, 

Penghulunyo Datuak Rangkayo Marajo

Montinyo Panghulu Bunsu, Malinnya Malin Kayo dan  Dubalangnyo Palindi 


Limbak nan dari pado itu

Manuruik adat lamo pusako usang

Walau bak mano ragam dunia,

Baturuik juo saluruihnyo.


Jolong mancancang jo malateh

Mulo marambah jo malamun

Tampek manabang manaruko

Bakeh batanam baro bilah

Sajak samulo bataratak

Lalu ba dusun nan baumpuak

Sampai bakorong jo bakampuang

Lah jadi koto jo nagari

Tabantang labuah jo tapian

Tadiri balai jo galanggang

Tumbuahlah nagari KUBANG nangko

Hinggo kito dapek hiduik santoso


Namun samantangpun baitu,

Jikok dilengong suok jo kida,

Jikok dicaliak muko balakang



Satantangan jo Nagari Lumindai nangko

Lah diikek jo Buek,

Alah Dikarang Jo Jonji,

Jo nagari nan basubalahan,

Ba tali indak putuih, 

Badahan indak sokah, 

Sampai kini bapacik arek baganggam taguah,



Ka Nagari Kajai (Balai Batu Sandaran) ; 

Ba Tanah Gontiang.


Baitu Pulo Ka Nagari Lunto :  

Ba Kapuak Gadang  


Ka Nagari Sibarambang  :       

Ba  Gantiang Jariang


Ba itu pulo ka  Nagari Koto Laweh :

Ba Batu Kiliran Tunjuak



Ninik Mamak Pemangku Adat di Nagari Lumindai, 

Mampunyoi soko jo Pusoko

Ka bukik balantak lacuik

Kalurah baguliang aie

Mulai dari tanah nan sabingkah,

Rumpuik nan sahalai,

Capo nan sabatang,

Aie nan satitiak,

Ka ateh taambun jantan,

Kabawah takasiak bulan

Panghulu nan punyo ulayat.

Tamasuak karumah nan bagonjong

Ka musajik dan ba kuba

Babungo Adat jo Syara’

Dijua indak dimakan bali

Digadai indak di makan sando


Tibo wakotu bungo kombang

Pusako ranah nan balupak

Tabik diluhak nan Tigo,

Mulonya tanah ka dibukak

Dimulai taratak jo taruko.


Kapalo tabek jalan manurun,

Diliek di tapi parak,

Mulo Tampek kadisusun

Sapakeik dulu urang taratak


Urang koto mambuek tabek,

Dibuek mangko disusun,

Mulonyo Koto kan dibuek

Sapakaik rang taratak jo rang dusun


Bungo padi ka dihuni

Malantiang buruang nan kahulu

Mulo Nagari kan dihuni

Sapakaik  dahulu sagalo Penghulu


Nagari bapaga undang

Kampuang bapaga jopusako

Dibari basosok bajurami

Balabuah batapian

Ba pandam ba pakuburan

Ba korong ba kampuang

Ba rumah batanggo

Ba sawah ba ladang

Ba balai ba musajik

Inggirih ba karek kuku,

Di karek jo pisau sirawik,

Ka parawik batang tuo,

Batuang tuo ambiak ka lantai,

Nagari bakaampek suku,

Suku ba buah paruik,

Kampuang ba nan tuo,

Rumah ba tungganai.


Kubang Namo Nagari 

Bajanjang naiak batanggo turun

Naik dari janjang  bawah

Turun dari tanggo ateh


Dipimpin dek Datuak Pucuak nan Baranan

Jo datuak Panghulu Andiko Nan Baduo

Dalam suku nan Anam

Jinih nan 28 (Duo Puluah Lapan)

Ba balai-balai Sitinjau Lawik

Ditangah ba labuah kudo


Adat Lamo Pusako Usang

Ba pacik ba ganggam taguah

Siang ba patungkek

Malam ba pakalang

Nan banamo Adat nan Ampek ;

Adat Nan sabana Adat, Adat Nan Diadatkan

 (Nan indak lakang dek Paneh, nan idak lapuak dek hujan, diasak indak layua, dicabuik indak mati),

Saroto adat nan teradat ,

Dan  adat istiadat

(lain lubuak lain ikan, lain padang lain bilalang).


Lah babagai buah rundiangan

Awa dirunuik kapamulai

Taga dek khilaf jo khilafat

Kalau batamu silik sumbiang

Kok ratak tolonglah simpai


Hinggo itu curai paparan

Lahia jo batin saukuran

Isi kulik sarupo lahia

Tibolah lukih ka limbago

Hancua siriah manjadi sapah

Sirahnyo tampak dibibia

Pariso maruang tubuah

Sajuak anggoto katujuahnyo


Tambilang di pangka lansek,

Tasisik dibaliak lantai

Lah dibilang sado nan dapek

Nan tingga untuak urang nan pandai.

  Dari awa sampai akhia,

Gawa jo khilaf sifat kito

Nak jan binaso papan dek ukia

Barilah maaf badan ambo



#GP | Sawahlunto | 1 Januari 2023.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

HASIL PEMILU

Pages

SELAMAT DATANG DI SEMOGA ANDA PUAS